Τρόποι στο Dojo

Όταν μπαίνουμε στο dojo, κάνουμε υπόκλιση στο kamidana ή στις φωτογραφίες των δασκάλων.
Κατά την είσοδο λέμε ohaio gozaimasu (καλημέρα), konbanwa (καλησπέρα), ή απλά konnichiwa (γειά). Όταν φεύγουμε λέμε: arigato gozaimashita.

Όταν ο δάσκαλος μας προσκαλεί να είμαστε οι uke του (αυτός που δέχεται την τεχνική), πάντα υπο-
κλινόμαστε και λέμε  onegai shimasu, πριν την τεχνική και arigato gozaimashita όταν μας αποδεσμεύσει. Σημείωση: δεν χρησιμοποιούμε βραχύτερες φράσης για να πούμε "ευχαριστώ" στο δάσκαλό, πάρα μόνο την παραπάνω φράση.

Όταν υποκλινόμαστε μεταξύ μας κρατάμε απόσταση ενός μέτρου και ογδόντα εκατοστών. Αυτό είναι το μήκος του rokushaku bo (μεγάλης ράβδου) και χρησιμεύει σαν περιοχή "ασφαλείας".

Όταν σχηματίζουμε ζεύγη για να κάνουμε εξάσκηση, υποκλινόμαστε και λέμε ό,τι και στον δάσκαλο, δηλαδή στην αρχή onegai shimasu και στο τέλος arigato gozaimashita.

Δεν βαδίζουμε με απερισκεψία προς άλλους ασκούμενους στο dojo, για λόγους ασφαλείας και σεβασμού.

Δεν περνάμε πάνω από όπλα, τετράδια σημειώσεων και εργαλεία της προπόνησης.

Φροντίζουμε στη διατήρηση της καθαριότητας στο dojo. Δεν πατάμε ποτέ με παπούτσια στο tatami, ή με κάλτσες που χρησιμοποίηθηκαν για χρήση με παπούτσια. 

Φροντίζουμε την ατομική μας υγιεινή, διότι στις πολεμικές τέχνες ερχόμαστε σε σωματική επαφή με τους συνασκούμενούς μας. Πάντα έχουμε καθαρή την στολή μας, και τον εξοπλισμό μας.

Φθάνουμε νωρίτερα από την κανονισμένη ώρα έναρξης της προπόνησης. Ετοιμάζουμε τον εξοπλισμό μας και φοράμε την στολή μας. 

Δεν υποτιμάμε κανένα, δεν είμαστε καχύποπτοι, δύσπιστοι. Κρατάμε τις απορίες μας και την κατάλληλη στιγμή ρωτάμε τον δάσκαλο.

Σεβόμαστε το σύστημα ιεραρχίας στο dojo. Είμαστε πάντα ευγενικοί και ποτέ ανταγωνιστικοί. Δεν υπάρχει η ένοια "εγωισμός" στο dojo.

Όταν κάνουμε παράταξη για να χαιρετίσουμε στην έναρξη ή στην λήξη του μαθήματος, καθόμαστε με τον εξής τρόπο: Αριστερά ο μεγαλύτερος σε βαθμό μαθητής και σε φθίνουσα (ανα βαθμό) σειρά προς τα δεξιά οι υπόλοιποι μαθητές.

σωστή διάταξη μαθητών 

πως καθόμαστε σε seiza

χαιρετισμός από seiza

Το jujutsu στην Δύση - Φωτογραφίες

Το Jujutsu  στη "Δύση". 

Μια φωτογραφική αναδρομή του Jujutsu και των τεχνών που το χρησιμοποίησαν σαν βάση, στον δυτικό κόσμο!

Ukemi - Διακοπή πτώσεων

Αναπόφευκτα  στις πολεμικές τέχνες θα έρθει η στιγμή που ο ασκούμενος θα πέσει με τον ένα τρόπο ή με τον άλλο. Για το λόγο αυτό δημιουργήθηκαν τα Ukemi  ή αλλιώς οι τρόποι που επιτρέπουν στον ασκούμενο να πέσει χωρίς να τραυματιστεί. Το jujutsu και το συγγενές judo και aikido είναι λαμπρά παραδείγματα. Τι γίνεται με τις υπόλοιπες πολεμικές τέχνες; Κατά την γνώμη μου πρέπει να διδάσκονται σε όλες τις πολεμικές τέχνες, όχι μόνο γιατί είναι βασικό στοιχείο για την ασφάλεια στην προπόνηση, αλλά και ένας άριστος τρόπος κατανόησης της ανθρώπινης κίνησης στον χώρο! Το parkour είναι μία τέχνη που τα χρησιμοποιεί ως βασικότατο στοιχείο για τους δύο παραπάνω λόγους (κυρίως το kaiten ή αλλιώς κύληση)! Γιατί όχι και όλες οι πολεμικές τέχνες; Για να δούμε λοιπόν τους βασικούς τρόπους των πτώσεων!

Zenpo kaiten - μπροστινή κύληση βήμα-βήμα

Koho ukemi - πίσω διακοπή πτώσης

Ζenpo ukemi - μπροστινή διακοπή πτώσης

Sokuho ή yoko ukemi - πλαϊνή διακοπή πτώσης

Zenpo kaiten ukemi - μπροστινή κύληση με διακοπή πτώσης

Tobikomi zenpo kaiten - μπροστινή κύληση με αναπήδηση

Αρβανίτης Νικόλαος

Σημασία των Ατέμι

Ατέμι σημαίνει τεχνικές χτυπημάτων. Η προέλευση των Ατέμι είναι αβέβαιη και υπάρχουν πολλές υποθέσεις σχετικά με αυτή. Την εποχή που αναπτύχθηκε το πρώιμο Jujutsu για να καλύψει τις αναγκες των σάμουραϊ στα πεδία των μαχών, τα ατέμι είχαν σαφώς δευτερεύοντα ρόλο, λογικό αν σκεφτούμε πως οι πολεμιστές φορούσαν πανοπλίες. Βέβαια παρατηρώντας παλαιά συστήματα jujutsu, για την ακρίβεια Yoroi Kumiuchi (πάλη με πανοπλία με ή χωρίς όπλα), υπάρχουν τεχνικές χτυπημάτων, για παράδειγμα χτυπήματα με τα δάχτυλά ή με τις αρθρώσεις των δακτύλων, στα μάτια μέσα από τα ανοίγματα των περικεφαλαιών.


 Αν κοιτάξουμε πιο πίσω, στην εποχή του αυτοκράτορα Σουινίν, μέσα στο κείμενο Κο-Τζι-Κι (χρονικά των παλαιών ιστοριών) θα δούμε την πρώτη καταγεγραμμένη χρήση ατέμι στην Ιαπωνία:
Τον Ιούλιο μήνα, το έβδομο έτος, ο Σουινίν πρότεινε μία αναμέτρηση μεταξύ δύο πολύ καλών και γνωστών μαχητών της εποχής, του Σουκούμε Νομίνο και Τομάνο Κεχάιγια στην αυτοκρατορική αυλή. Το πρόσωπο του Σουκούμα ήταν λευκό, είχε δυνατό στήθος, καθώς και μια προφορά που θύμιζε ευγενή. Ο Κεχάιγια από  την άλλη, είχε μελανό πρόσωπο, με διαπεραστικά μάτια και πυκνά μαλλιά με άγρια υφή, και γενικά είχε εμφάνιση άγριου και σκληρού. Με το σήμα για την έναρξη του αγώνα, οι δύο αθλητές αφού έβγαλαν μία μεγάλη κραυγή, έτρεξαν με μεγάλη ορμή ο ένας προς τον άλλο, ήρθαν σώμα με σώμα πιασμένοι γερά, παλεύοντας άγρια. Ο Σουκούμε που ήταν πολύ έξυπνος, βλέποντας πως ο αντίπαλός του άρχισε να κουράζεται από την πάλη, εξαπέλυσε ένα δυνατό χτύπημα προς το στήθος του αντιπάλου του, με αποτέλεσμα να τον ρίξει κάτω. Βλέποντας ο Σουκούμε τον αντίπαλό του πεσμένο στο έδαφος, άρχισε να τον χτυπάει και τον κλωτσάει συνεχώς, με πολύ ισχυρά χτυπήματα, με αποτέλεσμα να του προκαλέσει αιμορραγία και στην συνέχεια τον θάνατο, αφού έχασε πάρα πολύ αίμααπό το στόμα, καθώς και από την ρήξη της βουβωνικής χώρας. Η ιστορία (ή θρύλος) αυτή, είναι η πρώτη μάχη με ατέμι βάζα, και ο Σουκούμε ο πρώτος καταγεγραμμένος στα ιαπωνικά χρονικά, γνώστης των τεχνικών ατέμι.

Στην εποχή των μεγάλων εμφυλίων πολέμων, οι μάχες ευνοούσαν την χρήση πανοπλίας, οπότε σε αυτή την περίοδο ευνοείται η ανάπτυξη των παλαιστικών τεχνικών, χωρίς όμως να λείπουν και οι τεχνικές χτυπημάτων χεριών και ποδιών (kerikomi).

Μετά την λήξη των εμφυλίων πολέμων, και την ενοποίηση  το jujutsu άλλαξε τον προσανατολισμό του προς την αυτοάμυνα. Αυτό σήμαινε πως αφού δεν υπήρχαν πια μάχες (σε μαζικό επίπεδο), η χρήση της πανοπλίας σε καθημερινή βάση, ήταν παρελθόν. Αυτή η εξέλιξη ευνόησε πάρα πολύ τα ατέμι, και η χρήση τους έγινε ευρεία σε όλες τις σχολές (ryu) jujutsu.

Τα ατέμι αποτελούν εξαιρετικό εργαλείο για την τέχνη, καθώς με αυτά επιτυγχάνεται γρήγορα και αποτελεσματικά το kuzushi (διατάραξη της ισορροπίας του αντιπάλου), αφού αποσπούν  αποτελεσματικά την προσοχή του αντιπάλου, διευκολύνοντας μια τεχνική ρίψης ή κλειδώματος. Βέβαια πολλές φορές αρκεί ένα ατέμι σε ένα ευαίσθητο σημείο, για να λήξει μια αναμέτρηση.



Διάφοροι σχηματισμοί-ατέμι, που μπορούν να πλήξουν ανατομικά ευαίσθητα σημεία στο ανθρώπινο σώμα:

a) Τσουκιντάσι (άκρες των δακτύλων)

b) Σουτό ή τεγκατάνα("κόψη" τεταμένης παλάμης)

c) Σέικεν  ( περιοχή Ι,ΙΙ, ΙΙΙ των μετακαρπίωνοστών)

d) Τσούι κεν (ωλένια περιοχή της γροθιάς)

e) Ρυογκαντσούκι (άκρες μέσου και παράμεσου)

f) Χίτζι (αγκώνας)

g) Ασιούρα ("μπάλα"του ποδιού)

h) Ηιζαγκασίρα (γόνατο)

i) Κακάτο (πτέρνα)

                                                                      Σημεία-στόχοι των ατέμι (kyusho)

1) Τέντο  

2) Κασούμι  

3) Ούτο  

4) Ντόκκο  

5) Ντζίντσου  

6) Κατσικάκε 

7) Σουιγκέτσου 

8) Γκετσουέι 

9) Ντάνκο 

10) Μυόλο 

11) Τσουριγκάνε - κιντέκι

12) Σιτσουκανσέτσου

Αρβανίτης Νικόλαος

Ο κύκλος των Κάτα

Τα κάτα του Jujutsu  (αλλά και της ιαπωνικής  οπλασκίας) είναι αλληλουχίες τεχνικών και λειτουργούν ως εργαλεία διδασκαλίας για τους ασκούμενους, ώστε να μάθουν τις τεχνικές του συστήματος. Στην πραγματικότητα τα κάτα έχουν και έναν βαθύτερο σκοπό, ο οποίος είναι η μεταβίβαση ολόκληρων "σεναρίων" μάχης, αλλά και αρχών ή ιδεών πίσω από τις τεχνικές, όπως στρατηγική, απόκτηση συγκεκριμένων δεξιοτήτων, ενεργοποίηση τμημάτων του σώματος, αύξηση αντανακλαστικών ικανοτήτων  και άλλων πολλών πραγμάτων που είναι απαραίτητα για τον ασκούμενο. Εύκολα κάποιος μπορεί να το καταλάβει, αν παρατηρήσει πιο προσεκτικά τα διάφορα κάτα και ειδικότερα τα κάτα του koryu (παλαιού) jujutsu.

Μέσα από συνεχή άσκηση στα κάτα, ο ασκούμενος μαθαίνει με ασφάλεια τις τεχνικές -οι οποίες δοκιμάστηκαν σε καταστάσεις μάχης και μεταδόθηκαν από τους σάμουραϊ και στην συνέχεια προχωράει στην εκμάθηση κάποιων παραλλαγών, που προκύπτουν με φυσικό τρόπο από την ανάγκη του ασκούμενου να ανταπεξέλθει σε καταστάσεις ελαφρώς διαφοροποιημένες από αυτές που υπάρχουν την κύρια εκδοχή του κάτα, καθιστώντας τις τεχνικές του πιο ολοκληρωμένες και αποτελεσματικές, αλλά και ευμετάβλητες με προτεραιότητα  στην εφαρμογή των τεχνικών -παρά στην ίδια την σειρά των τεχνικών- για την επιτευξη του σκοπού του, να βγει αλώβητος σε μια φυσική αναμέτρηση ένοπλη ή μη. 

Τα κάτα είναι δομημένα με τέτοιο τρόπο, ώστε ο ασκούμενος να μπορεί να τα  συδνυάσει μεταξύ τους ανάλογα με την περίσταση, να χρησιμοποιήσει τα επιμέρους στοιχεία που χρειάζεται από αυτά και αντιδράσει άμεσα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Αυτή είναι η αρχή της αντικατάστασης και  είναι εξέχουσας σημασίας στο Jujutsu γιατί περιγράφει με τον καλύτερο τρόπο το πρώτο συνθετικό του ονόματος της τέχνης Ju: ευμετάβλητο, εύκαμπτο, ευλύγιστο, ευγενικό, αντιδρώ με "εύκαμπτο" και ευμετάβλητο τρόπο σε καταστάσης μάχης, αντικαθιστώ δηλαδή τεχνικές, στρατηγική και ό,τι χρειάζεται, για να επιτύχω τον σκοπό μου με τον μικρότερο κόπο.

Επιπλεόν κάποιος μπορεί να απομονώσει στοιχεία από τα κάτα και να δημιουργήσει "ασκήσεις" που θα αυξήσουν τις δυνατότητές του. Tai sabaki (βηματισμοί), kime (εστίαση), maai (χρονισμός) και θα βοηθήσουν στο να "ακονίσει" τις επιμέρους τεχνικές που αποτελούν ένα κάτα. Σε προχωρημένα επίπεδα οι ασκούμενοι μπορούν να ακόμα και "σπάσουν" το κάτα εαν βρούν ένα "άνοιγμα" στην τεχνική του επιτιθέμενου-αμυνόμενου.

Σταδιακά όλα αυτά συνδέονται και ο ασκούμενος κατάλαβαίνει πως τα κάτα είναι απλά κάποια σημεία, "εκφάνσεις", ένα άπειρο αριθμό από αυτά, που όλα  μαζί συνθέτουν ένα κύκλο όπου είναι τυχαία κατανεμημένα πάνω του και ρέουν με φυσικό τρόπο. Αυτός λοιπόν ο κύκλος είναι το Jujutsu.

Suwari Waza

 

Suwari waza, τεχνικές από γονατιστή στάση, είναι κοινός τόπος διαφόρων τεχνών όπως: jujutsu, kenjutsu, aikido, aiki jutsu και άλλων αρκετών. Σίγουρα είναι μεγάλη η διαφορά σε σχέση με την συνηθισμένη όρθια στάση που χρησιμοποιείται στις περισσότερες πολεμικές τέχνες του κόσμου. Ποιός είναι ο λόγος ύπαρξης τους; Υπάρχει κάποιο όφελος από την άσκηση σε αυτές; Ας τις εξετάσουμε λίγο πιο προσεκτικά.

Οι τεχνικές suwari προέρχονται από την ανάγκη που επέφεραν διάφορες καταστάσεις άμυνας (και επίθεσης) που έπρεπε να ανταπεξέλθουν οι Σάμουραϊ από την συνηθισμένη στάση seiza, που ήταν η επίσημος τρόπος να κάθονται. Η άσκηση στις suwari waza βελτιώνει την σταθερότητα του σώματος, την διατήρηση του ki, καλύτερη αίσθηση της ισορροπίας και ενδυνάμωσης της αναπνοής. Οι τεχνικές αυτές εκτελούνται με τους δύο ασκούμενους να κάθονται απέναντι ο ένας από τον άλλο στην seiza (καθισμένοι στα γόνατα). 

Μέσα από τα suwari οι ασκούμενοι μαθαίνουν να ρίχνουν τον αντίπαλο κάτω, χρησιμοποιόντας το σώμα τους χωρίς τα πόδια σαν "μοχλό", μαθαίνουν να κρατούν ορθή στάση σώματος  καθώς και να κινούνται "γλιστρώντας" στο πάτωμα, κάτι που βελτώνει την ευκινησία τους. 

Bασικός τρόπος βηματισμού "suwari" είναι το shikko:

Nικόλαος Αρβανίτης